zaterdag 27 februari 2010

Harry Oltheten

De mooiste vondsten zijn toch wel de niet-gezochte vondsten. Er zijn wel mensen die beweren dat dat in het internettijdperk misschien wel verleden tijd wordt, maar daar geloof ik niet zo in, eerlijk gezegd.

Een niet-gezochte vondst deed ik gisteren, toen ik iets over mijn oudleraar Nederlands wilde vertellen in verband met literatuurenthousiasmering en daar een linkje bij wilde plaatsen. Ik had al wel in de wind horen fluisteren dat hij geen les meer gaf en ik heb 'm ook wel eens als gastcommentator bij het cricket (een van zijn grootste hobby's) gezien, maar dat hij inmiddels fulltime schrijver is geworden, dat wist ik niet.

Hij heeft intussen meerdere boeken geschreven en vertaald.

Maar ooit was hij dus mijn fantastische leraar Nederlands. Hij heeft zeker bijgedragen aan mijn liefde voor literatuur. Als zijn les uit was, rende iedereen naar de bibliotheek om de boeken te gaan lenen die hij had aangeraden. Want wat hij aanraadde, was GOED. Door hem heb ik veel literatuur leren ontdekken, bijvoorbeeld de dagboeken van Hans Warren. Vol ongeloof luisterden we altijd naar hem als hij vertelde dat hij 2 avonden in de week poëzie las, alleen maar poëzie; hij scheen ook veel dichters persoonelijk te kennen. En voor de rest las hij romans, romans en romans (en keek hij onze proefwerken na, soms ware poëzie).

Zijn broer was ook leraar Nederlands en met hem had hij een weddenschap wie de meeste leerlingen kon aanzetten tot het lezen van Bij Nader Inzien van J.J. Voskuil. Omdat het zo dik was, telde het in eerste instantie voor 2 en later zelfs voor 3 boeken. 'Onze Oltheten' won natuurlijk glansrijk van zijn broer, want bijna iedereen in zijn klassen ging het lezen. Ik weet nog goed dat ik het (of tenminste een gedeelte) op een 2e kerstdag las.

Verder is hij ook de man die mijn 'bibliotheektalent' heeft ontdekt. Samen met mijn beste vriendin mocht ik van hem namelijk de pauzeuitleen van de schoolbibliotheek verzorgen. Dat was een toffe taak; één van de privileges was dat je af en toe een (soms bibliofiel) boekje kreeg toegeschoven en een ander privilege dat je iets te laat in de les mocht komen. Behalve bij Grieks overigens. Onze leraar Grieks stond namelijk altijd met de deurklink in z'n hand te kijken of we er al aankwamen en als de bel ging voordat we binnen waren, moesten we - al waren we nog maar 2 stappen van hem verwijderd - een telaatstickertje halen. Wat een jerk eigenlijk, maar van hem konden we het hebben. Tja, dat waren nog eens tijden.

Een klein smetje trouwens op het blazoen van meneer Oltheten was, maar dat hoorde ik pas later (en ik weet ook niet of ik het geloven moet), dat hij vrouwen maar minderwaardige wezens vond. Als leerling hebben we daar gelukkig weinig van gemerkt: we kregen immers van hem de belangrijkste taak toegewezen: het bewaken van de schoolbibliotheek van het Geert Groote College te Deventer!

Extraatje:

Harry Oltheten op de radio bij de avonden voor wie 'm eens wil horen (minuut 20-46); hij praat daar gepassioneerd over (z'n vertaling van) het laatste dagboek van Barbellion (misschien wel een van de mooiste dagboeken ooit geschreven) en Wim Brands, die hem interviewt, is ook goed op dreef. Voskuil komt daar ook nog even aan de orde, maar dan over zijn natuurdagboek en dat vindt-ie nou net niet goed (in tegenstelling tot de rest van z'n werk dus).

Zaterdagochtendradio



Zaterdagochtenden, ik ben er dol op. Niet alleen omdat het weekend dan begint, da's natuurlijk ook heerlijk, maar vooral ook omdat er dan leuke radio te luisteren is, waarvan ik het eerste deel bovendien ook nog eens lekker in bed kan volgen.

Met name het programma Tros Nieuwsshow vind ik leuk en niet om de laatste plaats om de boekenrubriek die om half 11 begint (met een voorpraatje om 10 uur daarover; vanaf 10 uur is het sowieso tijd voor kunst en cultuur aldaar).

En vandaag had ik helemaal geluk, want voordat de boeken besproken werden door Pieter Steinz, kwam ook Ilja Leonard Pfeifjer nog even langs om over zijn harde feiten te praten en na de boekenrubriek werd er nog een boek besproken, namelijk over de Nederlandse (!) vrouw van Pablo Neruda. En in de boekenrubriek zelf kwamen eigenlijk alleen maar klassieke boeken ter sprake: Lustrum, Tacitus' historiën, de eenzaamheid van de langeafstandsloper. En bovendien een boek van David Byrne over fietsen in de grote stad, tevens pleidooi tegen auto's in de stad, waar ik het alleen maar roerend mee eens kan zijn. En dat beschreven door een man die ook nog eens prachtige muziek heeft gemaakt (zie filmpje hierboven)!

Het enige nadeel is dat ik na het beluisteren van het programma meestal zin heb om al die boeken te gaan lezen, net al vroeger, na de les Nederlands van mijnheer Oltheten. En daar heb ik dan net weer geen tijd voor....(ik ben al in 3 boeken tegelijk bezig en dat valt waarlijk niet mee)!

vrijdag 26 februari 2010

Muizen in de UB


Zelf heb ik ze nog niet gezien gelukkig, maar het schijnt dat we echt een muizenplaag in de UB hebben, op alle verdiepingen en over de hele campus. Ie!

Gelukkig zijn er nu overal lokdoosjes geplaatst, zodat we binnenkort overal wel grijze kadavertjes zullen vinden.

En nu gaat het verhaal dat er afdelingen zijn die koekjes aan de muizen geven, maar dat wil ik gewoon niet geloven. Wie wil er nou muizen in z'n bibliotheek of op kantoor?

donderdag 25 februari 2010

Diadigitalisering


Heerlijk werk voor in de voorjaarsvakantie: het digitaliseren van de dia's. Tenminste, dat dacht ik van tevoren, maar uiteindelijk bleek het al een heel karwei om ze uit te zoeken (ik had er meer dan 1.500). Aangezien de meeste dia's voor educatief gebruik in de klas waren en ik geen les meer geef, heb ik die weggegooid: een plaatje van de Parthenon kan ik immers gemakkelijker en beter op het web vinden, mocht ik ooit een lezing of lessenserie geven - en kom dan maar eens om een diaprojector in plaats van een beamer).
Ik wilde - zo had ik me voorgenomen - alleen de dia's bewaren waar mensen op staan. Dat bleken er meer dan verwacht. Ik had 2 sledes dia's van mijn afstuderen (dat wist ik nog wel), maar ik bleek ook heel veel educatieve dia's van leerlingen en collega's en vrienden op Romereizen en zo te bezitten. En die ga je natuurlijk niet zo maar weggooien. Het uitzoeken van de dia's werd wel een beetje een sentimental journey op deze manier.
Wat zou er toch van al die leerlingen geworden zijn? Binnenkort zullen ze in ieder geval gedigitaliseerd zijn.....

woensdag 24 februari 2010

Anne Mieke

Het wordt nog eens echt gezellig in café Festina Lente: bij ons heeft zich gevoegd Anne Mieke Vermeulen, van huis uit archeologe (zie ook LinkedIn), maar nu werkzaam in het onderwijs en oprichtster van een nieuw milieueducatieprogramma, namelijk Fairchild Challenge.

Anne Mieke heeft een blog voor aspecten van haar dagelijks leven (hoewel ze het al best druk heeft met groep 5/6).

Ik vraag me af waarom ze de archeologie voor het onderwijs verruild heeft, maar misschien kan ze daar zelf een antwoord op kan geven? Zij-instroom?

Nieuwe, dwarse vertaling van Tacitus' Historiën

Dwarse vertalingen, daar houd ik van (net als van dwarse mensen). Zeker als ze gemaakt zijn door betrouwbare vertalers als Vincent Hunink.

Deze laatste heeft een nieuwe, dwarse vertaling van Tacitus' Historiën gemaakt. Tot nu toe moesten we het doen met de degelijke vertaling van Meijer uit 1958, maar anno 2010 hebben we dus de vertaling van Vincent, die in een interview zegt dat hij de vertalingen nakijkt in het vliegtuig, in de sauna, 's ochtends vroeg aan de keukentafel, of aan het strand om afstand van de oorspronkelijke tekst te creëren. Alleen dat klinkt al spannend en relaxed!

Het boek gaat overigens over een crisistijd, grofweg het jaar 69 na Christus, waarin 4 Romeinse keizers vermoord werden en er een opstand van de Bataafse leider Civilis plaatsvond in onze contreien. Vrij herkenbaar en bijna actueel dus (nou ja, wij hadden de afgelopen tijd maar 2 politieke moorden). Daarna heeft hij nog verder geschreven over de relatief rustige jaren die volgden onder de Flavische keizers daarna en de roerige tijden die daar weer op volgden onder Domitianus, maar da's niet meer over helaas.

dinsdag 23 februari 2010

Twee nieuwe volgers

Zo, dat komt niet vaak voor: twee nieuwe volgers in één keer! Maar dat komt vast door de wraakactie van mijn dochter; die is misschien herkend en aandoenlijk gevonden. Want wie maakt zich nu geen zorgen over de infobesitas van een ander?

De nieuwe volgers zijn wederom niet afkomstig uit mijn kennissenkring en moest ik dus even opzoeken; dat is niet zo'n probleem meer sinds alles lekker openbaar op het net staat.

Vrouwen eerst, dus eerst Els:
Bij LinkedIn lees ik o.a. dat ze programmamanager bibliotheek Lek en IJssel is (daarvoor directeur bibliotheek IJsselstein) en Nederlands gestudeerd heeft. Op Bibliotheek 2.0 dat haar favoriete bibliotheek de bibliotheek in Amstelveen is. Els is ook op twitter aanwezig en het eerste wat ik daar lees is dat ze uit Amsterdam afkomstig is en van paardrijden, zingen, wandelen, lezen, Femke Halsema (all right!) en Verdi houdt.

Jan tweepuntnul ken ik ook niet persoonlijk, maar lees wel zijn blog al wat langer. Enkele feiten: hij is getrouwd, werkt als manager bij Stadsbibliotheek Haarlem, houdt een weblog bij over web2.0-gerelateerde zaken, schrijft artikelen voor bibliotheekvaktijdschriften, besteedt zo'n twintig uur p/w vrije tijd aan het lezen en delen van informatie op internet. Op Bibliotheek 2.0 lezen we dat hij dol is op mens en maatschappij, breed geïnteresseerd is in media en (of course) een actief gebruiker van Web2.0 toepassingen.
En natuurlijk is hij een fervent twitteraar. Op twitter zie ik dat hij in Aerdenhout woont. Mooi plaatsje; daar hadden we pas nog een bruiloft.
Uit zijn weblog maak ik op dat hij een harde werker is, goede ideeën heeft en omarmt en behoorlijk kritisch kan zijn, met name wanneer vernieuwing wordt tegengehouden of niet begrepen wordt.

Welkom beiden en haast je niet te langzaam!

zaterdag 20 februari 2010

Blogkoorts

Hieronder volgt een blogbericht (wraakactie) van mijn dochter:

Mijn moeder zit altijd achter haar laptop om te bloggen: als ik wakker word en naar beneden ga dan staat de laptop al aan. En als ze niet op haar blog zit dan wel op iets anders op internet (twitter, facebook etc.) en bij het ontbijt zit mijn broer altijd naast mijn moeder en dan zit mijn moeder te bloggen en dan kijkt mijn broer en mijn vader is dan aan het werken en ja dan ben ik alleen over. En als ik een paar dagen niet op haar blog kijk (dat doe ik regelmatig) dan zijn er alweer 5 blogberichten bij! En dan zegt ze dat ik moet stoppen met computeren maar ze is zelf al veel langer bezig.

Spel

Wij (de kinderen en wij) doen thuis altijd een spel: wij willen de computertijd altijd zo veel mogelijk bekorten en de kinderen willen 'm zoveel mogelijk uitrekken. En waarom willen wij de computertijd van de kinderen niet eindeloos laten duren? Omdat er in het leven ook nog andere dingen zijn die moeten of die de moeite waard zijn. En waarom willen de kindern blijven computeren? Omdat ze het heerlijk vinden! Ze zitten in hun rol in een of ander spel of hebben al hun vriendjes online om mee te chatten.

En wie er meestal wint? Toch wij wel eigenlijk, omdat wij nou eenmaal de grootste zeurpieten op aarde zijn. En dan win je altijd.....

vrijdag 19 februari 2010

Droeve dag

Het was een droeve dag, maar ook een mooie dag. Sowieso een dag met botsende emoties, want mijn zoon was jarig en tegelijkertijd had ik een begrafenis, de vader van een dierbare vriend was namelijk overleden. De dierbare vriend (en zijn zus) hielden een indrukwekkend praatje over hun vader, evenals zijn dochtertje (zijn zoontje durfde bij nader inzien niet, iets wat ik me heel goed kan voorstellen).

Eigenlijk kende ik zijn vader alleen van een afstand, wel eens bij verjaardagen ontmoet en zo, maar door de woorden van mijn vriend en zijn zus kwam hij prachtig tot leven. En natuurlijk moest ik huilen. En natuurlijk was ik vergeten zakdoeken mee te nemen, had niet verwacht dat het zo heftig zou worden. Waarschijnlijk komt het de hele dag ook niet meer goed.

En de verjaardag van onze zoon dan? Ach, die hadden we gisteren al uitgebreid gevierd met opa en oma; vandaag gaat hij met vriendjes naar de film en morgen en zondag krijgt hij nog meer bezoek.

Maar toch zal de avond waarschijnlijk ook nog een droef staartje krijgen, want de jeugdleider bij het dammen heeft plotseling zijn functie neergelegd. En jeugddamleiders zijn......onvervangbaar!

donderdag 18 februari 2010

Sneukelen

Om niet nodeloos op een blog te hoeven klikken om te zien of er wat nieuws is verschenen, maak ik gebruik van de Google Reader. Daar kun je netjes de adressen (rss feeds) van al de blogs die je volgt inzetten; de namen van de blogs worden vet als er iets nieuws op het blog verschijnt. Je kunt ook wat grafiekjes met betrekking tot de blogs bekijken, sterretjes toevoegen voor blogteksten die je wilt bewaren of later nog eens uitgebreid wilt lezen en je wordt geattendeerd op blogs die voor jou misschien interessant zijn. Dat laatste is gevaarlijk voor een suggestiegevoelig persoon als ik.

Want ooit ben ik bijvoorbeeld door de reader geattendeerd op het blog Woord van de dag (Google had ontdekt dat ik van taal houd) en daar ben ik nu dan op geabonneerd. Ik vind het zowel een beetje raar als interessant blog. Voor zover ik het begrijp, mag eenieder die op het blog geregistreerd staat een woord voorstellen en anderen kunnen daar op reageren en een waardering aan toekennen. Wat je in de Google Reader ziet, is een woord met betekenis(sen) en eeen waarderingscijfer voor dat woord. Ik vind het aan de ene kant raar om woorden van een cijfer te voorzien (wordstars), maar aan de andere kant leuk dat in onbruik geraakte woorden een minute of fame krijgen. En dat mensen worden geënthousiasmeerd om naar leuke woorden op zoek te gaan.

De meeste woorden die langskomen ken ik wel, of min of meer, maar soms komt er ook een woord voorbij waar ik nog nooit van gehoord heb, bijvoorbeeld sneukelen 1. snoepen, smullen, smikkelen 2. snuffelend naspeuren 3. heimelijk vrijen 4. in ontucht leven. Het kreeg een waardering van 7,4, maar van mij had-ie waardering echt wel hoger gemogen. Wat een ontzettend grappig woord! Om je over te verkneukelen (7,8).

Google Reader, bedankt voor de tip!

woensdag 17 februari 2010

Honden en twitter

Tot grote ergernis van onze kinderen hebben wij thuis geen hond. Maar veel families hebben wel een hond. En die vinden al dat geblaf misschien maar onbegrijpelijk. Want wat zegt die hond nou eigenlijk?

Wel, deze mensen worden nu op hun wenken bediend. Want onlangs is er een apparaatje ontwikkeld waarmee honden kunnen twitteren, dat wil zeggen: hun geblaf wordt door dat apparaatje omgezet in een tweet die aangeeft wat de hond wil zeggen (hij mist je, hij heeft honger etc.). Makkelijk toch? Je hoeft alleen maar een plaatje aan zijn halsband vast te maken en dat verbinding te laten maken met je pc.

Twitter: een hond kan de was doen, nietwaar Maurice?

dinsdag 16 februari 2010

Twitteren: hoe voelt dat nou?

Net voor de kerstvakantie ben ik begonnen met twitteren. Eigenlijk omdat ik mee ging doen met een (Haarlemse) tweetmeet; omgekeerde volgorde dus, maar dat boeit niet. Alles kan in twitterland. En oké, ik was uiteindelijk toch nieuwsgierig geworden naar dit nieuwe, veelbesproken en bespot medium.

Ik was van plan het ongeveer een maand vol te houden en dan weer te stoppen. Maar dat is niet gelukt. Want het biedt toch wel leuke mogelijkheden. Bijvoorbeeld dat je je blogposts automatisch in je twitteraccount kunt laten importeren en je twitters automatisch in je facebook. Zo lijk je dus superactief, terwijl je geen **** uitvoert. Mijn dode facebookaccount is ineens behoorlijk levendig geworden. Ik vind het een wonder der techniek. En dat ik dat voor elkaar heb gekregen, verbaast me nog veel meer! Zonder hulp was me dat ook nooit gelukt. En die hulp kreeg ik via ...... twitter! (Ze zullen wel gedacht hebben, wat een doos, die weet het verschil niet eens tussen een url van een blog en een url van een rss feed, maar ook dozen zijn welkom op twitter, sterker nog: er zijn vast heel veel dozen op twitter).

De inhoud van de tweets is heel divers. Leut en serieuze dingen staan dwars door elkaar. Dat maakt het wel een vrolijke boel. Maar soms word ik er een beetje draaierig van. Erwin Blom vergelijkt het met Cheers; dat vind ik wel een treffende vergelijking: een digitaal stamcafé.

Er zitten ook enkele collega's op twitter, maar van een levendige twitterscene op de UB zou ik niet durven spreken. Wel heb ik mijn 2 kamergenoten zo gek gekregen om te gaan twitteren; dat schept een band; hebben we elkaar nog minder te vertellen....

De tweets van Wim de Bie vind ik verreweg het leukst, die is eenmaal erg goed in oneliners. De tweets van Voxlog (het Radbouduniversiteitsnieuws) vind ik handig, temeer omdat het niet meer lukt om ze via googlereader te volgen. En verder volg ik alleen de tweets van lieve mensen (sweets), om de dag een beetje happy door te komen. Met af en toe een literair citaat van twitcit. Of een verwijzing naar boekennieuws van Je Bibliotheek.

Zijn er dan geen nadelen aan twitter? Jawel, tweets eat time!

maandag 15 februari 2010

Postvalentijn

Mijn dochter maakte deze detailfoto van de hofvijver op de dag voor Valentijn, maar het lijkt meer een postvalentijnplaatje!
Zij heeft duidelijk de liefde voor het fotograferen van haar vader geërfd; de laatste tijd moeten we - als we een weekendje weg zijn geweest - telkens weer erkennen dat zij de mooiste foto's heeft gemaakt!

zondag 14 februari 2010

Kubusweekend

Wel eens de wereld vanuit een kubus bekeken? Wij wel, sinds dit weekend. Niet dat we zo dronken zijn geworden dat we geen ronde vormen meer konden onderscheiden, maar we hebben in Rotterdam gelogeerd. In het Stayokay in de kubuswoningen. Zowaar een aparte ervaring.



Maar we zijn het weekend braaf in Den Haag begonnen, met een rondleiding in de Tweede Kamer, of liever gezegd in het Dudokcafé, de ministerkroeg waar geen minister te bekennen was. Ook in de Tweede Kamer hebben we geen minister gezien, maar we zijn wel uitgebreid gescand. En de rondleider deed erg zijn best om op Maxime Verhagen te lijken. Maar hij twitterde niet.



Daarna - als opwarmer voor de kubussen - hebben we het Esschermuseum bezocht.

Toen hadden we een beetje genoeg van al die hoekige vormen en zijn we in Rotterdam bij Bazar gaan eten. Als je ooit eens in Rotterdam komt, moet je daar beslist eens gaan eten. Ons beviel het in ieder geval zo goed dat we er gelijk de volgende dag weer zijn gaan lunchen. Geweldig eten en geweldige sfeer. Beetje duizend-en-één-nacht gevoel. Duizenden lampjes en kaarsjes (wie zou die toch allemaal aansteken?).


Maar de rest van de zondag was voor Boijmans van Beuningen. De kinderen vonden de afdeling met de surrealisten het leukst. Ter ere daarvan heb ik mijn avatar tijdenlijk veranderd!

donderdag 11 februari 2010

Verhunning

Nou, de verhunning van de maatschappij is wel tot grote hoogten gestegen! Taalkundigen duelleren met ministers; het bloed spat ervan af!
Morgen berevellendag!

Ik bedoel natuurlijk warme truiendag....

woensdag 10 februari 2010

Duizend en één dromen



Via Monique Braam, een Nederlandse journaliste die in België woont en die een heel leuk weblog heeft, kwam ik op het spoor en weblog van Ann de Craemer, een journaliste die in Iran geïnteresseerd is geraakt door het lezen en bestuderen van de boeken van Kader Abdolah in het kader van haar studie germanistiek en naar aanleiding van een reis naar het land een boek heeft geschreven. Hierboven een interview met haar.
En hieronder een stukje Youtubefilm met de fotograaf die met haar meegereisd is aan het werk met twee Perzische schoonheden:



En voor wie nog meer wil weten over Iran: er is pas nog een boek (en wel meer overigens) verschenen en wel over de cultuur van Iran (onlangs vertaald in het Nederlands). Afgelopen vrijdag was er bij de Avonden een interview met de schrijver van het boek. Met dank aan Katharina voor de tip.

Op naar de Olympos!

Via een tip van LS - collega en tevens liefhebber van leerzame quizzen - kocht ik het boek Op naar de Olympos, geschreven door Hein van Dolen. Prachtig voorleesboek met leuke stripachtige plaatjes over de Griekse goden. Mijn kinderen zijn er dol op en willen meteen naar bed als ik zeg dat ik ze ga voorlezen uit dit boek. Op de achterflap staat te lezen dat het boek bedoeld is voor (zeer) jonge toehoorders en beginnende lezers, maar mijn kinderen (9 en 12) vinden het absoluut niet kinderachtig, integendeel zelfs. Vooral de serie verhalen over Afrodite niet gisteren en met name het verhaal over het overspel met Ares.
Ares had al een tijdje op de uitkijk gestaan. Zodra de kust vrij was, liep hij op een holleetje naar Afrodite en zei: 'Kom, schat. Je man is weg, dus we kunnen onze gang gaan.' Nou, dat wilde zij ook graag en dus doken ze samen het bed in.
Dat vonden ze wel heel erg enthousiast en spannend klinken. Het commentaar van de kinderen is soms ook heel aandoenlijk. Bijvoorbeeld bij het verhaal over de schandelijke verwekking van Adonis, de allesmooiste man die ooit geleefd heeft, ontstaan uit de verbintenis tussen Myrrha en haar vader. Maar uit zulk soort relaties kunnen toch alleen maar heel lelijke kinderen voortkomen, net als bij broer en zus?

Helemaal gelijk, en van dit soort opmerkingen geniet ik dan weer. Morgen verder met Prometheus.

Menselijke robot


@harrieknip twitterde het al: robotici zijn met behulp van Nijmeegse kennis een robot aan het ontwikkelen met menselijke eigenschappen. Dat belooft wat: wij zullen misschien later als we oud zijn niet meer verzorgd worden door een bejaardenverzorgster, maar een menselijke robot. Ik hoop dat je 'm zo kunt instellen dat-ie de hele dag vrolijk is en misschien een leuk boekje voorleest of liedje zingt tijdens het helpen met eten, verschonen of in bed tillen.

En er iets vlotter en knapper uit gaat zien.

dinsdag 9 februari 2010

Wij

Je hebt vast ook wel van die bevriende stellen, die zo naar elkaar toegegroeid zijn, dat ze nooit meer in de ik-vorm spreken. "Wil je een glas wijn?" "Nee, dank je, wij lusten geen wijn."

Maar nu schijnt dat praten in de 'wij-vorm' heel erg goed voor de relatie te zijn. Misschien moeten wij onze mening toch maar eens gaan herzien. Of niet. Daar zijn wij nog niet uit.

zaterdag 6 februari 2010

Open

Ja, ze waren weer open, de dagen. Op de middelbare school dan! En ook de docenten waren weer open, en goedlachs, want vandaag was de dag om de school te verkopen.

Ik weet nog wel, dat ik zelf gedurende 6 jaar als docent aan een dergelijk circus meedeed. Dat was eigenlijk best leuk, want ik was ook met recht trots op onze school. Maar tegelijkertijd besefte ik dat het tevens je reinste volksverlakkerlij was. Onze klassieke lokalen werden uit de route gehouden, want die waren te oud. Nee, aan de aanstaande leerlingen en hun ouders moest vooral de nieuwbouw geshowd worden. Dus alle kaarten, boeken, tempeltjes, door de kinderen vervaardigde Romeinse huizen en grafstenen werden naar de nieuwe lokalen versleept.

En elk jaar hadden we een leukigheidje voor de kinderen: de ene keer werden ze als Romein verkleed op de foto gezet, en een andere keer mochten ze hun naam in Griekse letters typen op de computer. En altijd waren en Gymnasiumpennen- en chocolaatjes voor de ouders. Dolle pret.

Wat dat betreft is er niets veranderd. We werden op de beide scholen waar we zijn gaan kijken, flink toegelachen en verwend. En we kwamen veeel bekenden met jonge pubers tegen; het leek eigenlijk wel een soort grote openbare receptie. Maar op een gegeven moment voelde mijn dochter zich niet zo lekker meer. Te veel verwend, te veel indrukken of gisteravond te laat gaan slapen op het logeerpartijtje? Naar huis dus.

Volgend jaar weer! En dan voor de laatste keer (als het goed is)....

vrijdag 5 februari 2010

Geen honger

Mijn zoon is niet echt een grote eter. Mijn dochter ook niet overigens. En dat met zulke lekkerbekken van ouders!

Maar gisteren had zoonlief het wel erg bont gemaakt. Ik viste zoals gewoonlijk zijn broodtrommel uit zijn tas om af te wassen - en allebei de boterhammen zaten er nog in; het gebeurt wel eens dat er nog één in zit, maar  twéé, dat was nog niet eerder voorgekomen. 'Tja, ik dacht al, ik heb een beetje een leeg gevoel in m'n maag', was zijn commentaar....

donderdag 4 februari 2010

Natuur in Iran

Er is veel berichtgeving over Iran, maar dat zijn meestal beelden van demonstraties en toespraken van de president. Nou ja, af en toe is er ook goed nieuws. En ze gaan naar de Olympische Spelen.
Maar toch.
Voor de verandering een mooie set dia's van de prachtige natuur in Iran. Misschien maar weer eens op vakantie daarheen dit jaar?

woensdag 3 februari 2010

Akoestisch boek


De benaming akoestisch boek als tegenhanger van het elektronische boek. Ik weet niet of de term al langer bestaat, maar ik hoorde 'm maandag voor het eerst bij Jakhals Erik van De wereld draait door. Ik vond 'm wel sfeervol klinken.
Het item van de Jakhalzen was overigens naar aanleiding van het 75-jarige bestaan van de boekenweek en een jubileumboek met brieven van 75 schrijvers aan hun jongere ik dat naar aanleiding daarvan uitgekomen is. Geïnterviewd (over met name het e-book) werden Tomése, Kees 't Hart, Bernlef, Joost Zwagerman en Midas Dekkers.

Leon de Winter hebben ze wijselijk overgeslagen. Die dopt z'n eigen boontjes wel, ook zonder akoestisch boek.

Lofzang

Het is februari, dus we laten Marjolijn maar eens aan het woord. Zij heeft afgelopen zaterdag in de Volkskrant een lofzang op de ablativus absolutus gehouden en pleit voor de bestudering van de originele klassieke teksten door de gymnasiasten, omdat dat het behoud van liefde voor edel handwerk is. Sentimenteel? Nee, gewoon een nuchtere vaststelling. Heldere taal en - zoals zij het noemt - grammaticale intuïtie zijn nodig om de wereld te laten draaien. Zonder die intuïtie zou de ontwikkeling van het internet bijvoorbeeld onmogelijk zijn geweest. Programmeertalen zijn ervan afhankelijk. Luister mee:

"Vandaag bezing ik de lof van de ablativus absolutus. Een heldere stijlbloem is het, een dubbelstampende, chasmogame straalbloem, lipbloem, bloesemend in de marge van iets groots. De Latijnse ablativus absolutus, om precies te zijn, is een geniale grammaticale constructie die mij in mijn jeugd het geluk heeft gebracht dat ik elders nog niet kon vinden.

Grammatica, want daar hebben we het over, bestaat natuurlijk niet. Net zoals een plantenstelsel niet bestaat. Of maatsoorten in de muziek. Er zijn bloemen, en er is muziek, en als je het absoluut nodig vindt iets verstandigs te zeggen, dan kun je daarin desgewenst soorten en categorieën aanwijzen. Zo kun je in de taal ook grammaticale constructies benoemen, maar het allerbelangrijkste is dat je plezier hebt in de verschijning van de ablativus zelf.

Helaas is plezier schaars in de wereld van de ablativus absolutus. Als je kijkt naar de manier waarop grammatica wordt uitgelegd aan scholieren en studenten, dan kom je vooral afkortingen tegen en jargon; grammatica uitgelegd aan de hand van grammatica, met lettercombinaties die als visgraten in je keel blijven steken. ‘De abl. abs. is een zelfstandig zinsdeel, in de vorm van een ppp of ppa dat congrueert met een substantivum of een pronomen in de ablativus, dat in de zin de functie heeft van bijwoordelijke bepaling.’

Toon mij de scholier die hier blij van wordt.

In mijn eigen jeugd viel ik meteen voor de charmes van de ablativus absolutus, de eerste keer dat ik hem tegenkwam. De verlokking school juist in zijn nonchalance en gebrek aan omhaal van woorden. Hij bood op een terloopse manier achterinformatie bij de verwikkelingen op het hoofdtoneel; terwijl het leven in de hoofdzin donderde en bliksemde, schetste hij de dingen die plaatsvonden in de marge. Wat gebeurde er tegelijkertijd elders, wat deden de andere aanwezigen, wat was de oorzaak van alles, wat was eraan voorafgegaan?

Laat ik maar eens een voorbeeld geven. Kijk. In de hoofdzin gaat vader weg: ‘Pater abit’. En wat doet moeder op dat moment? Die huilt, in de vorm van een ablativus absolutus, ‘matre plorante’. Een zelfstandig naamwoord (‘moeder’) en een deelwoord (‘huilend’) in de zesde naamval (ablativus), los (absolutus) van de hoofdzin. ‘Moeder huilende, vertrekt vader.’ Verder verklapt de constructie niets. Gaat vader weg omdat moeder huilt, of ondanks het feit dat zij huilt, of heeft vader helemaal niet in de gaten dat moeder huilt, en gaat hij gewoon weg terwijl zij huilt?

Ik kan genieten van zo’n zin, strak en helder als een winterdag. Alles op zijn plaats, geen woord te veel. Als je zulke constructies vaker ziet en ze langzaam leert herkennen, ontwikkel je gaandeweg precies die grammaticale intuïtie die nodig is om de wereld te laten draaien. Zonder die intuïtie zou de ontwikkeling van het internet bijvoorbeeld onmogelijk zijn geweest. Programmeertalen zijn ervan afhankelijk.

Kun je dan niet beter, werpen veel mensen nu tegen, in je jeugd Arabisch leren, of Mandarijn Chinees? Dan ontwikkel je een grammaticale intuïtie en leer je ook nog eens een taal spreken waar je de rest van je leven iets aan hebt. En dat is zo, die mensen hebben vast gelijk. Maar ze bieden met hun Mandarijn Chinees geen oplossing voor het probleem waarover de laatste weken een felle discussie ontbrandde.

De Verkenningscommissie Klassieke Talen had een tussenrapport uitgebracht. Die commissie was vorig jaar ingesteld door de staatssecretaris van Onderwijs om te zien of er iets valt te doen aan de slechte schoolresultaten op de gymnasia. Tegenwoordig stijgt het aantal leerlingen dat een gymnasium bezoekt – en de examenresultaten dalen. De commissie noemde dat in haar tussenrapport ‘een paradox’, maar dat was waarschijnlijk een grapje. Wil je dat meer mensen zich voor een kampioenschap hoogspringen kwalificeren, dan moet de lat omlaag. Dat kun je moeilijk een paradox noemen.

De commissie stelde dus voor om het vertalen van Latijnse en Griekse teksten op school dan maar af te schaffen. In plaats daarvan zouden scholieren meer moeten leren over de cultuur van de Oudheid, zo nodig uit Nederlandse vertalingen van oude teksten. Dit plan werd niet overal in de samenleving met gejuich begroet.

Er kwam kritiek op de teloorgang van het onderwijs en de inflatie van de schooldiploma’s. Er kwam kritiek op ouders die hun kinderen vooral naar de gymnasia sturen om zwarte scholen te vermijden; ouders die zo bang zijn voor de invloed van de islam op de westerse beschaving, dat ze die westerse beschaving zelf maar afschaffen. ‘Leve het witte gymnasium, weg met taal, literatuur en andere dingen die te moeilijk zijn!’

Tot zover was ik het eens met de bezwaren. Maar wat ik als argument nog miste, was de liefde voor eerlijk handwerk. Of je nu Latijn of Arabisch of Chinees leert vertalen, je leert hoe dan ook zelf iets te doen, zelf iets te maken, te knutselen, te timmeren. Dat is inderdaad moeilijker dan achterover leunen en een beschouwing aanhoren over de cultuur van Rome of de geschiedenis van het timmeren, maar het is wel zo bevredigend.

Deo volente kiest de commissie daarom straks in haar eindrapport voor eerlijk handwerk, en niet voor een motivatietergend vak dat GLTC heet. Dat wil zeggen, de commissie kiest. En God? Die wil het – Deo volente – en ook dat is een ablativus absolutus, jawel."

Voor de link: zie hier (en dan flink scrollen)

dinsdag 2 februari 2010

Kerstpakket (2)


Geachte collegevoorzitter,

Het spijt me dat ik misschien wat verwarrend overkom, maar ik zou mijn wens voor het kerstpakket graag willen herzien. Er is namelijk een nog beter product dan de iPad gekomen, namelijk de Adam, waarmee je ook kunt switchen naar een e-reader ('Kindle') en waar gewoon Flash op draait. De techniek om dit te bewerkstelligen is bedacht door een vrouw en hoe kan het ook anders! Ook bij de RU doen meisjes het beter dan jongens. Misschien wordt de naam nog veranderd in Eva. Dat zou zeer terecht zijn.
Ik hoop dat het nog niet te laat is om mijn wensen te wijzigen; er zijn namelijk nog meer veelbelovende producten op de markt.

Nogmaals excuses voor de verwarring; u zult het wel druk hebben met al die studentenprotesten.